Ο μεταβολισμός και η απώλεια βάρους είναι δύο θέματα που συχνά συνδέονται.
Είναι ο ταχύτερος ή ο υψηλότερος μεταβολισμός πραγματικά ο δρόμος προς την απώλεια βάρους; Ένας ειδικός επισημαίνει τρεις παρανοήσεις που δείχνουν ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλοϊκά.
Παρά την ευρεία χρήση του όρου μεταβολισμός, ο Δρ. Κέβιν Χολ, διατροφολόγος και ειδικός στον μεταβολισμό, εξηγεί στο CNNi ότι πολλοί άνθρωποι δεν κατανοούν καλά τον τρόπο λειτουργίας αυτής της βασικής σωματικής διαδικασίας.
«Πιστεύουν ότι έχει να κάνει με το πόσο φαγητό μπορούμε να φάμε χωρίς να παχύνουμε ή κάτι τέτοιο. Στην πραγματικότητα ο μεταβολισμός είναι μια απίστευτη βιοχημική διαδικασία που ουσιαστικά μετατρέπει αυτά που τρώμε και το οξυγόνο που αναπνέουμε σε… όλα όσα είμαστε και όλα όσα κάνουμε», λέει.
Ο μεταβολισμός και η απώλεια βάρους είναι δύο θέματα που συχνά συνδέονται, αλλά αυτό, σύμφωνα με τον Χολ, μπορεί να είναι μια απλοϊκή προσέγγιση. Και εξηγεί τι εννοεί με τους τρεις ακόλουθους μύθους:
Μύθος 1: Τα παχύσαρκα άτομα έχουν αργό μεταβολισμό
Μια κοινή πεποίθηση είναι ότι ο πιο αργός μεταβολισμός συνεπάγεται υψηλότερο σωματικό βάρος. Ωστόσο, επισημαίνει ο Χολ, ισχύει ακριβώς το αντίθετο. «Γενικά, τα άτομα με μεγαλύτερο σωματικό βάρος έχουν ταχύτερο μεταβολισμό από τα άτομα με μικρότερο», λέει.
Στις πρώτες μελέτες που έγιναν για τον μεταβολισμό, οι επιστήμονες προσπάθησαν να αντιστοιχίσουν την θερμιδική πρόσληψη των συμμετεχόντων με το σωματικό τους βάρος, αλλά δεν έλαβαν υπόψη το γεγονός ότι οι θερμίδες αυτές είχαν δηλωθεί από τους ίδιους τους συμμετέχοντες. Αποδείχθηκε ότι τα άτομα με παχυσαρκία σε μεγάλο βαθμό υποεκτιμούσαν τον αριθμό των θερμίδων που κατανάλωναν. Αυτό, σύμφωνα με τον Χολ, «οδήγησε στο λανθασμένο συμπέρασμα ότι αν οι παχύσαρκοι καταναλώνουν λιγότερες θερμίδες και διατηρούν το βάρος τους, σημαίνει ότι καίνε λιγότερες θερμίδες. Και ίσως ο λόγος για τον οποίο είναι παχύσαρκοι είναι επειδή έχουν αργό μεταβολισμό».
Η σύγχρονη τεχνολογία επιτρέπει πλέον στους ερευνητές να μετρούν απευθείας τον μεταβολισμό των ανθρώπων. «Διαπιστώνουμε ότι τα άτομα με παχυσαρκία έχουν κατά μέσο όρο υψηλότερο μεταβολικό ρυθμό από τα άτομα με κανονικό βάρος», σημειώνει ο Χολ.
Αντίθετα με την κοινή πεποίθηση, τα άτομα με παχυσαρκία έχουν κατά μέσο όρο υψηλότερο μεταβολικό ρυθμό από τα άτομα με κανονικό βάρος
Ωστόσο, ο μύθος ότι πρέπει να ενισχύσουμε το μεταβολισμό για να θεραπεύσουμε την παχυσαρκία επιμένει πεισματικά –και μερικές φορές έχει θανατηφόρες συνέπειες. Όταν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ ανακάλυψαν τη δεκαετία του 1930 ότι η χημική ένωση 2,4-δινιτροφαινόλη (DNP), αύξανε τα επίπεδα του μεταβολισμού, την προώθησαν ως ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εργαλείο για τη θεραπεία της παχυσαρκίας. Ενώ η DNP όντως ενίσχυε το μεταβολισμό, προκάλεσε παρενέργειες που περιλάμβαναν τύφλωση και θάνατο, με αποτέλεσμα να αποσυρθεί γρήγορα από την αγορά.
«Όταν πρόκειται για κάτι τόσο θεμελιώδες για τη ζωή όπως ο μεταβολισμός, δεν μπορείς απλά να τον αυξάνεις ή να τον μειώνεις με ένα φαρμακευτικό σκεύασμα και να μην περιμένεις κάποιες αρκετά σοβαρές παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένου του θανάτου», λέει ο Χολ.
Μύθος 2: Ο μεταβολισμός επιβραδύνεται με την ηλικία
Όπως και το βάρος, η ηλικία μπορεί να μην επηρεάζει τον μεταβολισμό όσο νομίζουμε. «Αποδεικνύεται ότι μέχρι να φτάσουμε σε πολύ προχωρημένη ηλικία, δηλαδή στα 70 και 80, ο μεταβολικός μας ρυθμός παραμένει περίπου σταθερός», λέει ο Χολ.
Φυσικά, υπάρχουν αλλαγές στο γερασμένο σώμα που μπορούν να επηρεάσουν τον μεταβολικό ρυθμό. Οι άνθρωποι μετά τα 30 περίπου τείνουν να χάνουν μυϊκή μάζα ή άλιπη μάζα και να αυξάνουν το σωματικό λίπος. Αυτό από μόνο του οδηγεί σε χαμηλότερο μεταβολισμό.
Ωστόσο, είναι αυτές οι αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία – οι οποίες δεν είναι αναπόφευκτες – και όχι η ίδια η ηλικία, που επηρεάζουν το μεταβολισμό ενός ατόμου. «Μόλις εξαλείψουμε αυτό το φαινόμενο, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια θεμελιώδης επίδραση της γήρανσης που να επιβραδύνει το μεταβολισμό καθώς γερνάμε», καταλήγει ο Χολ.
Δύο τρόποι για να καταπολεμήσουμε την απώλεια άλιπης μυϊκής μάζας καθώς γερνάμε είναι να κάνουμε δύο φορές την εβδομάδα ασκήσεις ενδυνάμωσης και να καταναλώνουμε αρκετή πρωτεΐνη στη διατροφή μας (αλλά χωρίς υπερβολές).
Μύθος 3: Ένας γρήγορος μεταβολισμός είναι απαραίτητος για την απώλεια βάρους
Η αποτροπή της επιβράδυνσης του μεταβολισμού μας δεν είναι το κλειδί για την παρατεταμένη απώλεια βάρους, σύμφωνα με τον Χολ. Στην πραγματικότητα, ισχύει ακριβώς το αντίθετο.
«Τα άτομα που έχουν τη μεγαλύτερη επιτυχία στην απώλεια βάρους και στη διατήρησή της είναι αυτά που έχουν τους πιο αργούς μεταβολισμούς ή τις μεγαλύτερες μειώσεις στον μεταβολισμό», λέει. Όσο πιο εντατικά κάνει κάποιος δίαιτα ή ασκείται, τόσο περισσότερο βάρος χάνει και τόσο περισσότερο επιβραδύνεται ο μεταβολισμός του, εξηγεί.
Διαχωρίζοντας τον μεταβολισμό από τη συζήτηση για την απώλεια βάρους, ο Χολ ελπίζει ότι όλοι θα μπορέσουν να εκτιμήσουν το φαινόμενο για αυτό που πραγματικά είναι. «Εκμεταλλεύεται τη συνεχή ροή ύλης και ενέργειας στην τροφή και στην αναπνοή μας και τροφοδοτεί κάθε κύτταρο του σώματός μας. Είναι ένα θεμελιώδες συστατικό της ζωής και είναι απίστευτα συναρπαστικό».
Πηγή: cnn.gr
