Με ποια αφορμή η τουρκική κυβέρνηση αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να διορίσει «άνθρωπό» της στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το οποίο έχει σήμερα έκτακτο συνέδριο και εσωκομματικές εκλογές.
Το «κουτί της Πανδώρας» έχει ανοίξει στην εσωτερική τουρκική πολιτική σκηνή μετά την προφυλάκιση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, με την κατηγορία της διαφθοράς. Με ανοιχτό ακόμη και το ενδεχόμενο διορισμού κυβερνητικού διαχειριστή στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης, λόγω των αναπάντεχων τηλεοπτικών δηλώσεων του πρώην προέδρου Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ότι έχασε στις εσωκομματικές εκλογές του 2024 από τον νυν πρόεδρο Οζγκιούρ Οζέλ λόγω εξαγοράς ψήφων. Ο Οζέλ ξαναθέτει πάντως υποψηφιότητα για πρόεδρος του CHP στις νέες εσωκομματικές εκλογές του σημερινού 21ου έκτακτου συνεδρίου του κόμματος, τις οποίες εξήγγειλε εν μέσω των ραγδαίων εξελίξεων στο «μέτωπο» Ιμάμογλου, προσπαθώντας να επικυρώσει εκ νέου την εκλογή του και να αποτρέψει τον διορισμό διαχειριστή.
Η φερόμενη υποψηφιότητα του Κιλιτσντάρογλου, βασικού εσωκομματικού εχθρού του Ιμάμογλου, που διακινούν φιλοκυβερνητικά μέσα, έχει διαψευστεί από τον ίδιο με την αιτιολογία της αποτροπής εσωκομματικών συγκρούσεων. Σχολιαστές τον «καρφώνουν» ότι απλώς δεν εξασφαλίζει τις 69 απαιτούμενες υπογραφές, ήτοι το 5% των 1.367 εγγεγραμμένων αντιπροσώπων του CHP, για να μπορεί να θέσει υποψηφιότητα. «Δεν είναι καν βέβαιο ότι θα παραστεί στο συνέδριο ο Κιλιτσντάρογλου, παρότι την Παρασκευή του απηύθυνε, απρόσμενα, πρόσκληση ο Οζέλ. Σε ένα περιβάλλον εχθρικό, με ενωμένες τις πλειοψηφούσες δυνάμεις γύρω από τους Οζέλ – Ιμάμογλου, μάλλον θα το αποφύγει» σχολιάζει στο «Βήμα» ο τούρκος αναλυτής Ντόρα Μεγκούτς.
Δύο σημαντικά ονόματα εντός του CHP προετοιμάζονται να θέσουν την τελευταία στιγμή υποψηφιότητα, υποστηρίζει το TGRT News, παρότι δεν αποκλείεται να είναι τελικά μοναδικός υποψήφιος ο Οζέλ. Την υποψηφιότητά του υποστηρίζει με νέα επιστολή προς τα μέλη του CHP και ο προφυλακισμένος Ιμάμογλου.
«Εάν η κυβέρνηση ή το δικαστικό σώμα δεν εμποδίσει το συνέδριο του κόμματος ακόμη και σήμερα, κάτι διόλου απίθανο, δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα εμπόδιο στην επανεκλογή του Οζέλ. Αλλά οι προκλήσεις και τα προβλήματα για το κόμμα δεν τελειώνουν» προσθέτει ο Μεγκούτς.
Κι ενώ ο κίνδυνος η κυβέρνηση να βάλει «πόδι» εντός της μείζονος αντιπολίτευσης, μέσω διαχειριστή, δεν έχει αποκλειστεί, το CHP παρουσιάζει ως θρίαμβο το παντουρκικό καταναλωτικό μποϊκοτάζ που κήρυξε την περασμένη Τετάρτη. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση – προκαλώντας σάλο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τη σύλληψη γνωστών τηλεοπτικών ηθοποιών (από το δημοφιλέστατο σίριαλ «Μωάμεθ Β’») που υποστήριξαν δημόσια το μποϊκοτάζ – εμφανίζει την πρωτοβουλία ως αποτυχία και μέρος του «ανήθικου» πολέμου του CHP για την καταστροφή της τουρκικής οικονομίας, σε συνεργασία μάλιστα με ξένες δυνάμεις, όπως το Ισραήλ.
«Από το πρωί της Πέμπτης, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) προσπαθεί να εξηγήσει ότι απέτυχε το μποϊκοτάζ. Αν απέτυχε, τότε γιατί συνεχίζει το AKP την προπαγάνδα περί αποτυχίας του;» αναρωτιέται ο έγκριτος τούρκος αναλυτής Μουράτ Γετκίν.
«Η έντονη αντίδραση της κυβέρνησης δείχνει ότι το μποϊκοτάζ πέτυχε» υπογραμμίζει στο «Βήμα» ο σύμβουλος του Ιμάμογλου Αλί Τιραλί ο οποίος, κάνοντας μια βόλτα την περασμένη Τετάρτη στη μεγαλύτερη εμπορική λεωφόρο της Κωνσταντινούπολης, τη Λεωφόρο Βαγδάτης, αντίκρισε άδεια καταστήματα. «Το πρακτορείο Anadolu εμφάνισε αγορές δισεκατομμυρίων μέσω καρτών τη μέρα του μποϊκοτάζ, κάτι που όμως δεν επιβεβαιώνεται από το Διατραπεζικό Κέντρο Καρτών. Επιπλέον, τα εμπορικά κέντρα της χώρας είχαν ερημώσει. Μόνο στελέχη της κυβέρνησης εμφανίστηκαν να ψωνίζουν σε φωτογραφίες που διακίνησαν στο Χ» συνεχίζει ο Μεγκούτς.
Η αντιπολίτευση δεν σχεδιάζει να συνεχίσει το μποϊκοτάζ. Αφού περάσει τον «ύφαλο» του σημερινού συνεδρίου, θα εστιάσει στην πανεθνική εκστρατεία συγκέντρωσης υπογραφών για πρόωρες εκλογές και για την αποφυλάκιση του Ιμάμογλου. «Μόνο οι φοιτητές προτείνουν γενικό μποϊκοτάζ κάθε Τετάρτη, αρχής γενομένης στις 8 Απριλίου. Δεν ξέρουμε όμως αν θα έχει την απήχηση που είχε μετά την πρόσκληση του CHP» αναφέρει στο «Βήμα» ο τούρκος αναλυτής Ερκίν Οντζάν.
«Ούτως ή άλλως, θα ήταν πολύ δύσκολο να συντηρηθούν οι εβδομαδιαίες τεράστιες συγκεντρώσεις, ακόμη και από το CHP» επισημαίνει στο «Βήμα» ο Γετκίν. «Ο Οζέλ θέλει να διεξαγάγει, οργώνοντας τη χώρα, εκστρατεία με αίτημα τις πρόωρες εκλογές. Αυτό φαίνεται πιο ρεαλιστικό. Επιπλέον, σύμφωνα με την αξιόπιστη εταιρεία δημοσκοπήσεων KONDA, το 73% υποστήριξε τις διαδηλώσεις για τον Ιμάμογλου, αλλά μόλις το 21% από αυτούς τις υποστηρίζουν απόλυτα. Η υποστήριξη του 52% είναι υπό την προϋπόθεση ότι δεν βλάπτεται η δημόσια τάξη. Δεν είναι επανάσταση αυτό που παρατηρούμε. Είναι απλώς ένα ισχυρό κύμα διαμαρτυριών».
«Η αστάθεια θα συνεχιστεί»
«Δεν θεωρώ ότι η αστάθεια που δημιουργήθηκε από τη σύλληψη του Ιμάμογλου, στις 19 Μαρτίου, θα τελειώσει σύντομα. Οι κοινωνικές διαστάσεις της κρίσης και της πολιτικής ταραχής πιθανώς να βαθύνουν. Και η οικονομία δεν θα συνεχίσει να ισορροπεί, όπως συνέβαινε προηγουμένως, με μεγαλύτερο αρνητικό αντίκτυπο στους χαμηλοεισοδηματίες και στους μισθωτούς» υπογραμμίζει στο «Βήμα» ο Ιντρίς Σαχίν, πρώην βουλευτής του AΚP και εκ των ιδρυτών του Κόμματος της Δημοκρατίας και της Προόδου (DEVA), με επικεφαλής τον Αλί Μπαμπατζάν, πρώην υπουργό Οικονομίας της κυβέρνησης Ερντογάν.
«Η νέα πάντως κατάσταση (κινητοποιήσεις, μποϊκοτάζ) δημιουργεί ανησυχία στο κυβερνών κόμμα, χάρη στην ασυνήθιστα μεγάλη μάζα που την υποστηρίζει» τονίζει ο καθηγητής Κοινωνιολογίας Χακάν Γιουτζέλ. «Ακριβώς όπως ένας μορφωμένος πλανόδιος πωλητής αυτοπυρπολήθηκε πυροδοτώντας την Αραβική Ανοιξη, η διαδικασία που ξεκίνησε από τη σύλληψη του Ιμάμογλου δεν είναι προϊόν αλλά αποτέλεσμα της γενικής δυσφορίας και του αισθήματος ότι δεν υπάρχει μέλλον. Ωστόσο, το γεγονός ότι οι νέοι και οι πλατιές μάζες είναι εναντίον της κυβέρνησης δεν σημαίνει ότι είναι και στο πλευρό της αντιπολίτευσης».
Πονοκέφαλο για την κυβέρνηση δεν αποτελεί μόνο η αντοχή και ενδεχόμενη κλιμάκωση της κοινωνικής αντίδρασης, αλλά και η πιθανή συμπόρευση των δυνάμεων της αντιπολίτευσης στις επόμενες προεδρικές εκλογές. «Δεν νομίζω ότι οι διαμαρτυρίες για τον Ιμάμογλου θα ενώσουν την αντιπολίτευση, όπως ίσως φαινόταν πιθανό. Είναι ωστόσο πιθανό κάποιες μετριοπαθείς ή κεντρώες ψήφοι από άλλα, μικρότερα κόμματα να μπορούν να διοχετευτούν στο CHP» διευκρινίζει ο Γετκίν στο «Βήμα». «Το φιλοκουρδικό DEM είναι διαφορετική ιστορία: βρίσκεται σε διάλογο με το AKP για τον αφοπλισμό του PKK» συμπληρώνει.
«Δεν υπάρχει επίσημος συνασπισμός της αντιπολίτευσης για την ώρα. Θα υπάρξει όμως εκλογική συνεργασία πριν από την κάλπη» σχολιάζει ο Τιραλί, μη γνωρίζοντας πώς θα εξελιχθεί η πορεία αφοπλισμού του ΡΚΚ, μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση Ερντογάν. «Είναι ένα ζήτημα για το οποίο η κυβέρνηση μιλάει όλο και λιγότερο».
