Η «τέλεια μέρα»: Η επιστήμη αποκαλύπτει τη συνταγή της ευτυχίας

Πόσες φορές έχουμε αναρωτηθεί πώς θα έμοιαζε μια τέλεια μέρα; Οι κοινωνικοί επιστήμονες φαίνεται πως έχουν πλέον την απάντηση.

Επιμέλεια Σιμόνη Σωτηρέλη Παπαδοπούλου

Βασισμένοι σε στοιχεία της μεγάλης Αμερικανικής Έρευνας Χρήσης Χρόνου, δημιούργησαν μια φόρμουλα που περιγράφει το πώς περνούν τον χρόνο τους οι άνθρωποι όταν δηλώνουν ότι ζουν μια «καλύτερη από τη μέση ημέρα».

Τα αποτελέσματα είναι αποκαλυπτικά – και ίσως λίγο… ουτοπικά.

Αναλύοντας δεδομένα από χιλιάδες συμμετέχοντες, οι επιστήμονες κατέγραψαν τη διάρκεια 100 διαφορετικών καθημερινών δραστηριοτήτων, από το scrolling στο κινητό μέχρι την κοινωνικοποίηση και τη σωματική άσκηση, σύμφωνα με το Independent.

Με βάση αυτές τις καταγραφές, συνέθεσαν ένα πρότυπο ιδανικής ημέρας για τον μέσο άνθρωπο.

Οικογένεια, φίλοι – και λίγη δουλειά

Σύμφωνα με τη φόρμουλα, μια τέλεια ημέρα περιλαμβάνει:

• 6 ώρες ποιοτικού χρόνου με την οικογένεια
• 2 ώρες με φίλους
• 1,5 ώρα κοινωνικοποίησης γενικά
• 6 ώρες εργασίας
• 15 λεπτά μετακίνηση
• 2 ώρες άσκησης
• Μέχρι 1 ώρα οθόνης (τηλέφωνο, υπολογιστής, τηλεόραση)

Συνολικά, αυτή η ιδανική ημέρα καταλαμβάνει περίπου 18 ώρες, αφήνοντας ένα λογικό υπόλοιπο για ύπνο.

Αν και με την πρώτη ματιά όλα αυτά φαίνονται εφικτά, προκύπτουν εύλογα ερωτήματα:

Ποιος έχει το χρόνο – και την ενέργεια – να ασκείται δύο ώρες τη μέρα;

Πώς μπορεί κάποιος να δουλεύει μόνο έξι ώρες όταν οι περισσότερες εργασιακές απαιτήσεις αγγίζουν (ή ξεπερνούν) τις οκτώ;

Αν σκεφτεί κανείς όμως ότι κάποιες δραστηριότητες μπορούν να συνδυαστούν – για παράδειγμα, μια δίωρη βόλτα στο πάρκο με φίλους θα μπορούσε να μετράει τόσο ως άσκηση όσο και ως κοινωνικοποίηση – τότε η φόρμουλα γίνεται κάπως πιο ρεαλιστική.

Η σκληρή πραγματικότητα της καθημερινότητας

Όπως είναι αναμενόμενο, η υλοποίηση μιας τέτοιας «τέλειας ημέρας» συγκρούεται με τις απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής.

Η εργασία, που για πολλούς καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, δεν μπορεί εύκολα να περιοριστεί στις έξι ώρες που προτείνεται.

Πολλοί εργαζόμενοι αναγκάζονται να υπερβαίνουν το οκτάωρο, ενώ η μετακίνηση και οι εξωτερικές υποχρεώσεις προσθέτουν πίεση.

Πέρα από τον χρόνο, υπάρχει και το ζήτημα της πνευματικής ενέργειας.

Πόσοι από εμάς διατηρούμε υψηλή συγκέντρωση για πάνω από τέσσερις-πέντε ώρες; Η υπερφόρτωση οδηγεί σε εξάντληση, μειωμένη παραγωγικότητα και ανάγκη για «ψευδο-ξεκούραση», όπως scrolling στα social media ή κατανάλωση καφέ.

Και εδώ φαίνεται το παράδοξο: η επιστήμη μάς δείχνει μια ξεκάθαρη, λογική δομή ευτυχίας, αλλά η πραγματικότητα μάς κρατά εγκλωβισμένους σε ένα μοντέλο που συχνά υπονομεύει την ευεξία μας.

Είναι η τέλεια μέρα… τέλεια για όλους;

Ένα ακόμα στοιχείο που αξίζει να τονιστεί είναι το γεγονός ότι το μοντέλο βασίζεται στον «μέσο Αμερικανό», ο οποίος συχνά παρουσιάζεται με στερεότυπα: σταθερή εργασία, οικογένεια με παιδιά, σταθερό κοινωνικό κύκλο.

Όμως, τι γίνεται με όσους είναι άγαμοι, ζουν μόνοι, ή έχουν άλλες προτεραιότητες;

Για πολλούς ανθρώπους, η ιδανική ημέρα μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερο προσωπικό χρόνο: ανάγνωση, δημιουργικά χόμπι, εξερεύνηση της φύσης, εκμάθηση νέων δεξιοτήτων.

Ίσως οι έξι ώρες οικογενειακού χρόνου να μεταφράζονται σε έξι ώρες προσωπικής ανάπτυξης.

Αυτό που πραγματικά αξίζει είναι η αναγνώριση ότι η τελειότητα είναι υποκειμενική και πως κάθε άνθρωπος μπορεί – και πρέπει – να διαμορφώσει τη δική του εκδοχή της «τέλειας μέρας».

Το συμπέρασμα: Ίσως χρειαζόμαστε ένα νέο σχέδιο ζωής

Η φόρμουλα των κοινωνικών επιστημόνων θυμίζει αρχαία σοφία: «παν μέτρον άριστον» και «η ισορροπία είναι το κλειδί». Η ζωή μας έχει ανάγκη από ποικιλία, σύνδεση, ξεκούραση και νόημα – όλα ισότιμα μέσα στη μέρα μας.

Ωστόσο, είναι ίσως θλιβερό το γεγονός ότι έχουμε αποσυνδεθεί τόσο πολύ από τους φυσικούς μας ρυθμούς και τις πραγματικές μας ανάγκες, ώστε πρέπει να βασιστούμε σε επιστημονικά μοντέλα για να μας υπενθυμίσουν το αυτονόητο: ότι μια μέρα γεμάτη ισορροπία, ανθρώπινη επαφή, ξεκούραση και νόημα είναι αυτή που μας οδηγεί στην ευτυχία.

Ίσως, τελικά, αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι μια ακόμα «φόρμουλα», αλλά να επαναπροσδιορίσουμε το τι σημαίνει ποιότητα ζωής – και να παλέψουμε για τις συνθήκες που θα την επιτρέψουν.