Με έναν ξεχωριστό, μοναδικό τρόπο γιορτάζεται το Πάσχα στην Κρήτη. Έθιμα και παραδόσεις ζωντανεύουν και λαογραφικές εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα στη μεγαλύτερη γιορτή της χριστιανοσύνης.
Πρόκειται για μια ξεχωριστή πασχαλινή εμπειρία! Η κάθε περιοχή, όμως, έχει και τον δικό της τρόπο που γιορτάζει τόσο τα Πάθη όσο και την Ανάσταση.
Από τα Χανιά μέχρι την Ιεράπετρα κι από τις μεγάλες πόλεις έως τα πιο μικρά χωριά, ο Ιούδας καίγεται φαντασμαγορικά το βράδυ της Ανάστασης – αλλού, όπως στα χωριά του Ρεθύμνου, αυτό γίνεται κατά τη διάρκεια του Επιταφίου.
Το έθιμο λέγεται σε κάποιες περιοχές και «Ορφανού». Το κάψιμο του Ιούδα στον Άγιο Νικόλαο Λασιθίου θεωρείται από τα πιο ιδιαίτερα και εντυπωσιακά, καθώς η καύση γίνεται μέσα στη λίμνη.
Τη Μεγάλη Πέμπτη οι νέοι μαζεύουν από τα βουνά τα χηνοπόδια με τα οποία θα στηθεί η «φουνάρα», όπου και θα καεί ο «Γιούδας».
Ενώ πολλές οικογένειες στήνουν και μια δική τους μικρή «φουνάρα» στην αυλή του σπιτιού, για το καλό.
Τη Μεγάλη Παρασκευή, μαζί με τον Επιτάφιο, στα χωριά «περιφέρεται» και το γλέντι. Όλα τα σπίτια έχουν ανοιχτές τις πόρτες τους και τραπέζι στρωμένο με ξηρούς καρπούς, φέτες πορτοκαλιού, ελιές, οφτές πατάτες και φυσικά άφθονη ρακή.
Ο Επιτάφιος στέκεται σε κάθε σπίτι, οι νοικοκύρηδες τον προσκυνούν και οι ακόλουθοί του απολαμβάνουν το κέρασμα. Όσο η πομπή προχωρά, οι πιστοί μειώνονται, αφού «ξεμένουν» στα σπίτια για ένα διακριτικό, λόγω της ημέρας, τσιμπούσι.
Ιδιαίτερες στιγμές θα ζήσετε στο Λασίθι … Ο πανέμορφος στολισμός με αγριολούλουδα του Επιταφίου στον Λιμνάκαρο, η κατάνυξη στις εκκλησίες και τα μοναστήρια, η ομορφιά του κόλπου του Μεραμπέλλου και η κορύφωση της Ανάστασης στον Άγιο Νικόλαο θα μείνουν χαραγμένα στη μνήμη σας.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε και το παζάρι των Βουκολιών στα Χανιά, το οποίο οργανώνεται κάθε χρόνο τη Μεγάλη Παρασκευή. Στη σημερινή του μορφή, το παραδοσιακό παζάρι των Βουκολιών είναι ουσιαστικά μια εμποροπανήγυρη και ζωοπανήγυρη, που συγκεντρώνει εκατοντάδες μικροπωλητές αλλά και πλήθος κόσμου από κάθε γωνιά της Κρήτης.
Οι άντρες σε όλη την Κρήτη θα σας πουν ότι όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα δεν τραγουδάνε, ούτε παίζουν χαρτιά στα καφενεία και με έναν σπάγκο κρεμούν τον Φάντη της τράπουλας από το ταβάνι.
Στο Ηράκλειο, οι Επιτάφιοι συναντιούνται στην καρδιά της παλιάς πόλης, δίπλα στην πλατεία των Λιονταριών. Στο κέντρο της πόλης συναντιούνται και οι Επιτάφιοι της Σητείας, συνοδεία της φιλαρμονικής, ωστόσο άκρως κατανυκτική είναι η λειτουργία στην ιστορική Μονή Τοπλού. 
Στο Ρέθυμνο, η περιφορά της Μητρόπολης και της Μικρής Παναγιάς μέσα στη βενετσιάνικη πόλη συναρπάζει και δέκα Επιτάφιοι με τις χορωδίες τους συναντιούνται στην πύλη Γκουόρα, στην πλατεία Τεσσάρων Μαρτύρων. Παράλληλα, βυζαντινές χορωδίες δίνουν συναυλίες, συχνά μέσα σε ναούς.
Στα Χανιά ακολουθήστε τον Επιτάφιο της Μητρόπολης, που διασχίζει και την παλιά πόλη.
Το βράδυ της Ανάστασης μια διαφορετική κατάνυξη μπορείτε να νιώσετε και στην Αγία Ρουμέλη, στην έξοδο του φαραγγιού της Σαμαριάς. Παρότι δεν υπάρχει καν δρόμος, αλλά καραβάκι από τα Σφακιά, το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου γίνεται κανονικό πανηγύρι από τον πολιτιστικό σύλλογο, με υπαίθρια τραπέζια, φαγητό και ζωντανή μουσική.
Μετά την Ανάσταση και ολόκληρη την Κυριακή του Πάσχα οι καμπάνες στις εκκλησίες χτυπούν ασταμάτητα, μεταφέροντας το αναστάσιμο μήνυμα. Παράλληλα, από νωρίς το πρωί της Κυριακής στρώνονται τα τραπέζια.
Στην Κρήτη έτσι κι αλλιώς καταναλώνονται τεράστιες ποσότητες κρέατος, οπότε το Πάσχα το μέτρο χάνεται εντελώς – ειδικά αφού οι περισσότεροι έχουν τηρήσει νηστεία.
Σε κάθε σπίτι σουβλίζονται αρνιά, μπαίνουν δίπλα κατσικάκια αντικριστά με χοντρό αλάτι, κοκορέτσια, ακόμη και σχάρες με παϊδάκια, μπριζόλες κ.λπ. Το γλέντι κρατάει έως το βράδυ, ενώ δεν λείπουν και οι καντάδες.
Στο νησί της Κρήτης ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει απέραντες και ονειρεμένες παραλίες για κολύμπι, περπάτημα στις ενετικές παλιές πόλεις, κάστρα και φοινικοδάση, άγρια φαράγγια και ξενάγηση στους μοναδικούς αρχαιολογικούς χώρους, κοσμοπολίτικα resorts καθώς και τις παραδοσιακές συνταγές που βρίσκονται στην κορυφή της υγιεινής μεσογειακής δίαιτας.
Αυτή την εποχή, άλλωστε, έχουν την τιμητική τους οι άγριες αγκινάρες, που τρώγονται ωμές με λεμόνι. Κουκιά ή λουγκούνια (λούπινα), βολβοί, χοχλιοί σε διάφορες συνταγές, ζοχοί, σταμναγκάθι και άλλα χορταρικά βραστά, σε πιτάκια ή τσιγαριαστά, αποτελούν τους καλύτερους μεζέδες. Για όσους δεν νηστεύουν, την άνοιξη παράγονται και τα φρέσκα κρητικά τυριά, όπως η μυζήθρα.
Στην Κρήτη θα βιώσετε έντονα την παράδοση και τα έθιμα, θα χορέψετε πεντοζάλη, θα ακούσετε μαντινάδες και ριζίτικα.
Το μεγαλύτερο νησί της χώρας δεν είναι τυχαία ένας από τους πιο διάσημους τουριστικούς προορισμούς του κόσμου.
ΕΥΛΟΓΩΝΤΑΣ ΤΑ «ΟΖΑ» ΣΤΗΝ ΑΣΗ ΓΩΝΙΑ
Το έθιμο να ευλογούνται τα ζώα (οζά) είναι διαδεδομένο σε αρκετά χωριά της Κρήτης όπου οι κάτοικοι ασχολούνται με την εκτροφή προβάτων και κατσικιών.
Ιδιαίτερα φημισμένο όμως είναι αυτό της Ασή Γωνιάς, ενός χωριού στα σύνορα των νομών Χανίων και Ρεθύμνου, που πραγματοποιείται με ιδιαίτερη λαμπρότητα τη Δευτέρα του Πάσχα, μέρα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου.
Οι κτηνοτρόφοι κατεβάζουν τα κοπάδια (‘κουράδια’) από τα βουνά για να τα ευλογήσει ο παπάς και στην συνέχεια να αρμεχθούν στον περίβολο της εκκλησίας.
Το γάλα βράζεται και μοιράζεται σε όλους όσοι βρίσκονται εκεί, ενώ ταυτόχρονα κάτοικοι και επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να γευθούν και πολλά άλλα κρητικά κεράσματα. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι τα διάφορα κοπάδια βρίσκουν μόνα τους το δρόμο πίσω στο χώρο τους στο βουνό, χωρίς να μπλέκονται μεταξύ τους.
