Η 21η Σεπτεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ, υπενθυμίζοντάς μας πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη για πρόληψη και νέες στρατηγικές απέναντι στη νόσο. Ανάμεσα στους διατροφικούς παράγοντες που μελετώνται εντατικά τα τελευταία χρόνια, το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο φαίνεται να ξεχωρίζει.
Η επιστήμη πίσω από το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο
Μια μεγάλη αμερικανική μελέτη, αποτελούμενη από μία ομάδα δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων που παρακολουθήθηκαν επί χρόνια, δημοσιεύτηκε το 2024 στο JAMA Network Open και τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Η μελέτη αυτή έδειξε ότι η κατανάλωση περισσότερων από 7 γραμμαρίων ελαιόλαδου την ημέρα, δηλαδή περίπου μισή κουταλιά της σούπας, συνδέθηκε με 28% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου που σχετίζεται με άνοια. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι αυτό το όφελος καταγράφηκε ανεξάρτητα από τη συνολική ποιότητα της διατροφής ή από γενετικούς παράγοντες όπως το APOE-ε4.
Παράλληλα, κλινική δοκιμή που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nutrients εξέτασε ασθενείς με ήπια γνωστική διαταραχή. Η καθημερινή κατανάλωση 30 ml εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου για έξι μήνες οδήγησε σε βελτίωση της λειτουργίας του αιματοεγκεφαλικού φραγμού και παρουσίασε καλύτερες επιδόσεις μνήμης σε σχέση με τη χρήση ραφιναρισμένου ελαιόλαδου.
Οι ενδείξεις δεν περιορίζονται σε μεμονωμένες μελέτες. Μετα-αναλύσεις του 2024 επιβεβαιώνουν ότι η Μεσογειακή διατροφή, με το ελαιόλαδο ως βασικό λιπαρό συστατικό, συνδέεται με 11–30% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης γνωστικής έκπτωσης ή άνοιας. Ο μηχανισμός φαίνεται να σχετίζεται με τις πολυφαινόλες του ελαιόλαδου, που παρουσιάζουν αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση, προστατεύοντας τα νευρικά κύτταρα. Είναι το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο το νέο «φάρμακο»;
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ωστόσο ότι οι παρατηρητικές μελέτες δείχνουν συσχετίσεις και όχι αιτιότητα. Παρά ταύτα, τα δεδομένα είναι συνεπή καθώς το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο δεν αποτελεί θεραπεία για την προχωρημένη νόσο, αλλά φαίνεται να λειτουργεί προληπτικά ή να επιβραδύνει την εξέλιξη της ήπιας γνωστικής διαταραχής.
Τι να κρατήσουμε
Για να πετύχουμε τα οφέλη στην υγεία θα πρέπει να επιλέγουμε για την καθημερινή μας διατροφή το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, ιδανικά με υψηλό ποσοστό φαινολών, και να μην το αντιμετωπίζουμε ως superfood.
Ημερήσια συνιστώμενη ποσότητα: τουλάχιστον 7 γραμμάρια ελαιόλαδο την ημέρα (≈½ κ.σ.)
