Ουκρανία: Προς κλιμάκωση η ρωσική επίθεση – Αγωνία για την απομάκρυνση αμάχων και νέος γύρος διαπραγματεύσεων

Για 12η μέρα, σήμερα, ο ρωσικός στρατός συνεχίζει την ολομέτωπη επίθεσή του στην Ουκρανία, βομβαρδίζοντας τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, τη Χαρκίβ, και σφίγγοντας τον κλοιό στην πρωτεύουσα, το Κίεβο.

Εντός της ημέρας αναμένεται να διεξαχθεί ο τρίτος γύρος ρωσοουκρανικών διαπραγματεύσεων, χωρίς πολλές ελπίδες πως θα φέρει καρπούς.

Οι γραμμές του μετώπου κατά τα φαινόμενα δεν έχουν αλλάξει σημαντικά το τελευταίο 24ωρο. Το Κίεβο παραμένει υπό ουκρανικό έλεγχο, όπως και το Χαρκίβ (Χάρκοβο), παρά τους σφοδρούς βομβαρδισμούς.

Στο μεταξύ, ενισχύονται οι φόβοι ότι μετά το Χάρκοβο και τη Μαριούπολη, η Οδησσός θα αποτελέσει τον επόμενο ρωσικό στόχο. Ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι ο ρωσικός στρατός συνεχίζει να καταλαμβάνει εδάφη στα ανατολικά της χώρας: από το βορρά, όπου η επίθεση εντείνεται, ως το νότο, και τα παράλια της Μαύρης Θάλασσας.

Αγωνία για τους αμάχους
Ο ρωσικός στρατός θα τηρήσει σήμερα προσωρινή κατάπαυση του πυρός από τις 09:00 (ώρα Ουκρανίας και ώρα Ελλάδας) προκειμένου να ανοίξουν ανθρωπιστικοί διάδρομοι σε αρκετές πόλεις της Ουκρανίας και να απομακρυνθούν οι άμαχοι, μετέδωσε το πρακτορείο Interfax επικαλούμενο το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.

Σύμφωνα με την πηγή αυτή, ανθρωπιστικοί διάδρομοι θα ανοίξουν στις πόλεις Κίεβο, Χάρκοβο, Μαριούπολη και Σούμι, έπειτα από αίτημα του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και λόγω της τρέχουσας κατάστασης σε αυτές.

Οι άμαχοι επιχείρησαν δύο φορές να εγκαταλείψουν την πόλη μετά από συμφωνία μεταξύ Κιέβου και Μόσχας για κατάπαυση του πυρός, ωστόσο εν μέσω αλληλοκατηγοριών από τις δύο πλευρές, η εκεχειρία τινάχθηκε και τις δύο φορές στον αέρα.

Τουλάχιστον 364 άμαχοι έχει επιβεβαιωθεί ότι σκοτώθηκαν στην Ουκρανία από την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στις 24 Φεβρουαρίου και άλλοι 759 τραυματίστηκαν, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Σφοδροί βομβαρδισμοί
Στο μεταξύ, σφοδροί αεροπορικοί βομβαρδισμοί σημειώθηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα στη Χαρκίβ, στη βορειοανατολική Ουκρανία, με στόχους μεταξύ άλλων αθλητικό συγκρότημα τοπικού πανεπιστημίου και πολιτικές κτιριακές υποδομές, μετέδωσε δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.

Σύμφωνα με το ουκρανικό επιτελείο, οι ρωσικές δυνάμεις επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους στη Χαρκίβ, στην Τσερνιγκίβ (βόρεια), στη Σούμι (βορειοανατολικά) και στη Μικολάγεφ (νότια), ενώ «συγκεντρώνουν πόρους για να εξαπολύσουν έφοδο» στο Κίεβο.

Σκληρές μάχες
Στην πρωτεύουσα, ο ουκρανικός στρατός διαμηνύει πως είναι έτοιμος να καταστρέψει την τελευταία γέφυρα που συνδέει την πόλη με τις δυτικές επαρχίες, για να φρενάρουν την προέλαση των ρωσικών αρμάτων μάχης. Το επιτελείο αναμένει τη ρωσική έφοδο «εντός ημερών».

«Αν λάβουμε διαταγή, ή αν δούμε τους Ρώσους να προελαύνουν, θα την ανατινάξουμε (…) με όσα περισσότερα άρματα του εχθρού πάνω της είναι δυνατό», δήλωσε ο λοχίας «Κάσπερ», μέλος μονάδας ουκρανών εθελοντών.

Σκληρές μάχες διεξάγονταν όλη μέρα χθες στην περιφέρεια του Κιέβου, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές, ειδικά γύρω από τους οδικούς άξονες που οδηγούν προς τη Ζιτόμιρ (150 χλμ. δυτικά) και την Τσερνιγκίβ (150 χλμ. βόρεια).

Βομβαρδισμοί στο Ιρπίν – Υπό πολιορκία η Μαριούπολη
Σε δυτικά προάστια του Κιέβου, ιδίως στο Ιρπίν, βομβαρδίζονταν κτίρια «από το πρωί ως το βράδυ», κατόπιν «μπήκε άρμα μάχης». «Ήταν τρομακτικό, φοβηθήκαμε πολύ. Νομίζαμε ότι δεν θα καταφέρναμε να φύγουμε» ζωντανοί, είπε η Τατιάνα Βοζνιουτσένκο, κάτοικος του προαστίου αυτού, ηλικίας 52 ετών.

Ταυτόχρονα, ο ρωσικός στρατός συνεχίζει την πολιορκία του στρατηγικής σημασίας λιμανιού της Μαριούπολης, στην Αζοφική Θάλασσα, στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας, όπου και η δεύτερη προσπάθεια απομάκρυνσης των αμάχων για ανθρωπιστικούς λόγους απέτυχε χθες Κυριακή. Ενώ ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγόρησε τη Ρωσία ότι ετοιμάζεται να βομβαρδίσει το λιμάνι της Οδησσού, στη Μαύρη Θάλασσα.

Ρωσικοί πύραυλοι που εκτοξεύθηκαν από τη θάλασσα έπληξαν σήμερα το χωριό Τούζλι, στην περιφέρεια της Οδησσού, ανέφερε εκπρόσωπος του ουκρανικού στρατού στην περιοχή, ο Σεργκέι Μπρατσούκ. Εξήγησε ότι οι πύραυλοι είχαν στόχο «κρίσιμες υποδομές». Δεν αναφέρθηκαν πάντως τραυματισμοί.

Σύροι μισθοφόροι
Αμερικανοί αξιωματούχοι, που επικαλέστηκε η εφημερίδα Wall Street Journal, υποστήριξαν ότι η Ρωσία έχει στρατολογήσει σύρους μισθοφόρους, με εμπειρία στην αντιμετώπιση αντάρτικου πόλης, για να πολεμήσουν στην Ουκρανία. Στην άλλη πλευρά, το Κίεβο κάνει λόγο για δεκάδες χιλιάδες «εθελοντές» ξένους που πήγαν στην Ουκρανία για να ενταχθούν στις τάξεις των δυνάμεών της.

Διαπραγματεύσεις
Ο τρίτος γύρος των ρωσοουκρανικών διαπραγματεύσεων προγραμματίζεται να γίνει σήμερα, αλλά οι ελπίδες επιτυχίας των συνομιλιών χαρακτηρίζονται απειροελάχιστες, με δεδομένο ότι ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θέτει ως αναγκαία προϋπόθεση το Κίεβο να αποδεχθεί όλες τις ρωσικές αξιώσεις, ιδίως αυτές για την αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας και την ανακήρυξη της ουδετερότητας της χώρας.

Στους δύο προηγούμενους κύκλους συνομιλιών, στα σύνορα Ουκρανίας-Λευκορωσίας και Πολωνίας-Λευκορωσίας αντίστοιχα, το μόνο απτό αποτέλεσμα ήταν πρακτικά η συμφωνία για τη δημιουργία «ανθρωπιστικών διαδρόμων» ώστε να απομακρυνθούν οι άμαχοι.

Πυρηνικά
Χθες το βράδυ, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής του με τον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο κ. Πούτιν διεμήνυσε ότι εννοεί να «επιτύχει τους στόχους του» στην Ουκρανία, «είτε με διαπραγμάτευση, ή με τον πόλεμο», σύμφωνα με το Ελιζέ.

Πάντως διαβεβαίωσε τον συνομιλητή του πως «δεν έχει πρόθεση να προχωρήσει σε επιθέσεις εναντίον πυρηνικών εργοστασίων» και δήλωσε «έτοιμος να σεβαστεί τους κανόνες του ΔΟΑΕ για την προστασία των (πυρηνικών) σταθμών», ενώ δέχθηκε να γίνει «διάλογος μεταξύ του ΔΟΑΕ, της Ουκρανίας και της Ρωσίας» ώστε να υπάρξουν εγγυήσεις για την «ασφάλειά τους», πάντα σύμφωνα με την ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας.

Μετά τον βομβαρδισμό –η Μόσχα τον αρνήθηκε– την 4η Μαρτίου στο πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια (νότια), το μεγαλύτερο της Ουκρανίας και της Ευρώπης, που προκάλεσε ανησυχία για πυρηνική καταστροφή, ο ΔΟΑΕ ενημερώθηκε από το Κίεβο ότι η διεύθυνση του σταθμού αυτού βρίσκεται πλέον υπό τις διαταγές των ρωσικών δυνάμεων.

Σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, μόνο επικοινωνίες μέσω κινητών τηλεφώνων είναι ακόμη εφικτές, αλλά και αυτές κακής ποιότητας. Ο επικεφαλής του ΔΟΑΕ Ραφαέλ Γκρόσι εξέφρασε την «βαθιά ανησυχία του» για την «επιδείνωση της κατάστασης όσον αφορά τις ζωτικής σημασίας επικοινωνίες μεταξύ του (ουκρανικού) ρυθμιστικού φορέα και του σταθμού».

Ο ρωσικός στρατός, από την πλευρά του, κατηγόρησε την Ουκρανία ότι επιδίωκε να προκαλέσει διαρροή ραδιενέργειας στη Χαρκίβ και να κατηγορήσει κατόπιν τη Μόσχα.

Κατά τη διάρκεια της συνδιάλεξής του με τον Εμανουέλ Μακρόν, ο Βλαντίμιρ Πούτιν επίσης αρνήθηκε εκ νέου ότι ο ρωσικός στρατός «βάζει στο στόχαστρο αμάχους» και επέμεινε ότι «επαφίεται στους Ουκρανούς η ευθύνη να αφήσουν να φύγει ο πληθυσμός από τις περικυκλωμένες πόλεις», σύμφωνα με τη γαλλική προεδρία.

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο άρχισε να διενεργεί έρευνα για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κάνει λόγο για επιθέσεις εναντίον υγειονομικών εγκαταστάσεων, οι ΗΠΑ έκαναν λόγο για «αξιόπιστες πληροφορίες» κατά τις οποίες η Ρωσία έχει διαπράξει «εγκλήματα πολέμου» από την έναρξη της εισβολής την 24η Φεβρουαρίου.

Κατά τη διάρκεια ομιλίας του χθες Κυριακή, ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγόρησε ρώσους στρατιωτικούς για «εσκεμμένους φόνους» και διεμήνυσε ότι «θα τιμωρήσουμε οποιονδήποτε διέπραξε φρικαλεότητες κατά τη διάρκεια του πολέμου αυτού στο έδαφός μας».

Προσφυγική κρίση
Ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, ο Φιλίπο Γκράντι, τονίζει πως ο πόλεμος στην Ουκρανία προκαλεί την «ταχύτερα εξελισσόμενη προσφυγική κρίση στην Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».

«Πάνω από 1,5 εκατ. πρόσφυγες από την Ουκρανία πέρασαν (τα σύνορα) με γειτονικές χώρες μέσα σε δέκα ημέρες», ανέφερε ο κ. Γκράντι χθες.

Οι ΗΠΑ, η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία ζήτησαν από την Interpol να αναστείλει τη συμμετοχή της Ρωσίας σε αυτόν τον διεθνή οργανισμό, σύμφωνα με την υπουργό Εσωτερικών της Βρετανίας, την Πρίτι Πατέλ, για την οποία «οι ενέργειες της Ρωσίας αποτελούν άμεση απειλή για την ασφάλεια των ατόμων και τη διεθνή συνεργασία σε ό,τι αφορά την επιβολή του νόμου».

Πετρέλαιο και χρυσός στα ύψη
Η επιδείνωση της ένοπλης σύρραξης και το ενδεχόμενο να επιβληθεί εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο ανέβασαν κι άλλο σήμερα τον πυρετό των διεθνών αγορών, με το πετρέλαιο να σημειώνει ιλιγγιώδη άνοδο, πολλούς επενδυτές να επιλέγουν τον χρυσό με την τιμή της αξίας-καταφυγίου αυτής να ανεβαίνει στα ύψη, και τα χρηματιστήρια της Ασίας να πέφτουν.

Το βαρέλι του Brent της Βόρειας Θάλασσας άγγιξε τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα τα 140 δολάρια, επίπεδο που δεν απέχει πολύ από το απόλυτο ρεκόρ της τιμής του.

Οι βασικοί δείκτες σε χρηματιστήρια της Ασίας (Τόκιο, Χονγκ Κονγκ…) έπεφταν κατά 3% και πλέον νωρίτερα, ενώ ο χρυσός, αξία-ασφαλές καταφύγιο, τιμάται πλέον πάνω από τα 2.000 δολάρια η ουγγιά.

Η συνεχιζόμενη απογείωση των τιμών του πετρελαίου ακολούθησε δηλώσεις που έκανε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, ο Άντονι Μπλίνκεν, ο οποίος διαβεβαίωσε χθες ότι οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση συζητούν «πολύ ενεργά» το ενδεχόμενο να απαγορεύσουν τις εξαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία σε αντίποινα για την εισβολή στην Ουκρανία, πράγμα που επιβεβαίωσε αργότερα η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόσι σε ό,τι αφορά την Ουάσινγκτον.

Ωστόσο η γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, η Αναλένα Μπέρμποκ, δήλωσε πως εναντιώνεται στο εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, στο ρωσικό φυσικό αέριο και στον ρωσικό άνθρακα, τονίζοντας πως οι κυρώσεις πρέπει να μπορούν «να διαρκέσουν».

«Δεν θα είχε κανένα νόημα αν σε τρεις εβδομάδες ανακαλύπταμε ότι δεν έχουμε πλέον παρά μόνο μερικές ημέρες ηλεκτροδότησης και άρα πρέπει να αναθεωρήσουμε τις κυρώσεις», είπε η κυρία Μπέρμποκ στο δημόσιο γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF.

«Είμαστε έτοιμοι να καταβάλουμε πάρα πολύ υψηλό οικονομικό τίμημα», αλλά «αν αύριο στη Γερμανία ή στην Ευρώπη έσβηναν τα φώτα αυτό δεν θα σταματούσε τα άρματα μάχης» της Ρωσίας, πρόσθεσε.

Η Γερμανία εισάγει από τη Ρωσία το 55% του αερίου που καταναλώνει, το 42% του πετρελαίου και άνθρακα. Το Βερολίνο κάνει την αυτοκριτική του για τον υψηλό βαθμό εξάρτησής του από τη Ρωσία σε ό,τι αφορά την ενέργεια μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά θα χρειαστούν χρόνια για να τη μειώσει.

Αν και, στη θεωρία τουλάχιστον, το πετρέλαιο εξαιρείται από τις δυτικές κυρώσεις μέχρι σήμερα, οι ρωσικές εξαγωγές έχουν μειωθεί θεαματικά, αφού οι αγοραστές λιγόστεψαν δραστικά. Η Shell ήταν από τις λιγοστές εταιρείες που πήραν το ρίσκο την περασμένη εβδομάδα, αγοράζοντας 100.000 τόνους ρωσικού αργού, προκαλώντας την οργή της ουκρανικής κυβέρνησης.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, dpa