Ο ύπνος δεν είναι μόνο ανάπαυση – είναι νευροβιολογική επανεκκίνηση.
Όλο και περισσότερα επιστημονικά στοιχεία αποκαλύπτουν μια βαθιά και αμφίδρομη σχέση ανάμεσα στον ύπνο και την ψυχική υγεία.
Σύμφωνα με μελέτη του Stanford Medicine, άτομα που υποφέρουν από αϋπνία έχουν 10 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη και 17 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν αγχώδεις διαταραχές σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
Ο ύπνος δεν είναι μόνο ανάπαυση – είναι νευροβιολογική επανεκκίνηση. Κατά τη διάρκεια του REM ύπνου, της φάσης όπου βλέπουμε τα πιο έντονα όνειρα, ο εγκέφαλος επεξεργάζεται συναισθηματικές αναμνήσεις. Εκεί ενεργοποιείται η αμυγδαλή, το «κέντρο συναισθημάτων» του εγκεφάλου, ενώ ταυτόχρονα μειώνονται φυσικά τα επίπεδα της κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες. Αυτός ο μηχανισμός λειτουργεί σαν ψυχικός αποσυμπιεστής.
Όπως αναφέρει ο διακεκριμένος νευροεπιστήμονας Matthew Walker στο βιβλίο του Why We Sleep (2017), το REM λειτουργεί ως ένα είδος συναισθηματικής θεραπείας: «Είναι σαν να ξαναζούμε τα συναισθήματα, χωρίς το χημικό φορτίο που τα συνοδεύει όταν είμαστε ξύπνιοι. Είναι ένα είδος νυχτερινής αποτοξίνωσης του εγκεφάλου».
Αντιστρόφως, η έλλειψη ποιοτικού ύπνου οδηγεί σε δυσλειτουργία αυτών των μηχανισμών. Το αποτέλεσμα είναι αυξημένη ευαισθησία σε στρεσογόνους παράγοντες, διαταραχές στη ρύθμιση του συναισθήματος και αυξημένος κίνδυνος ψυχικών παθήσεων. Δεν είναι τυχαίο ότι η αϋπνία είναι συχνά προάγγελος της κατάθλιψης, αλλά και βασικό σύμπτωμα αυτής.
Ευτυχώς, οι ειδικοί τονίζουν πως η αποκατάσταση του ύπνου μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά και προληπτικά. Μέθοδοι όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία για την αϋπνία (CBT-I), ο περιορισμός της χρήσης οθονών πριν τον ύπνο, η σταθερή ρουτίνα ύπνου και η αποφυγή διεγερτικών όπως η καφεΐνη και το αλκοόλ, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά.
Νευρολόγοι και-ψυχίατροι, εξηγούν: «Αν ο εγκέφαλος είναι το όργανο της σκέψης και του συναισθήματος, ο ύπνος είναι το σύστημα συντήρησης. Χωρίς αυτό, τίποτα δεν λειτουργεί σωστά. Το να επενδύσουμε στον ύπνο μας, είναι σαν να επενδύουμε στη συναισθηματική μας σταθερότητα».
Καθώς η επιστήμη αποκαλύπτει ολοένα και περισσότερα για την στενή σύνδεση ύπνου και ψυχικής υγείας, γίνεται σαφές ότι ο ύπνος δεν είναι πολυτέλεια ή συνήθεια – είναι νευροβιολογική ανάγκη. Ίσως τελικά, η καλύτερη ψυχοθεραπεία να ξεκινά… από ένα καλό βράδυ ύπνου.
Πηγή: tanea.gr
