Ένα μοναδικό εύρημα στο φως από τις ανασκαφές στη Γόρτυνα

Ημερομηνία:

Αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο La Sapienza και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου.

Ένα μοναδικό εύρημα έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στη Γόρτυνα, από διεπιστημονική ομάδα αρχαιολόγων και τοπογράφων από το Πανεπιστήμιο της Ρώμης “La Sapienza”, σε στενή συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου.

Πρόκειται για ένα άγαλμα, που απεικονίζει ένα ζώο του γένους των συιδών, δηλαδή της οικογένειας των χοίρων. Η ανασκαφή διεξήχθη από τις 14 Ιουλίου έως τις 9 Αυγούστου 2025, ενώ το ερευνητικό έργο παρείχε νέα δεδομένα για τη χωροταξία της κρητικής μητρόπολης.

Οι έρευνες -σύμφωνα με την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή- επικεντρώθηκαν στη Βόρεια Οδό, τον κύριο οδικό άξονα της πόλης, συνεχίζοντας την αποκάλυψη του λιθόστρωτου της οδού, το οποίο διατηρείται σε εξαιρετική κατάσταση.

Η Βόρεια Οδός

Υπό τη διεύθυνση της καθηγήτριας Ρίτα Σάσσου, οι έρευνες επικεντρώθηκαν συστηματικά στον κύριο άξονα επικοινωνίας της πόλης, του οποίου η εξαιρετικά καλά διατηρημένη λιθόστρωτη επιφάνεια αποκαλύπτεται σταδιακά, μέσα από διαδοχικές ανασκαφικές περιόδους.

Η μεθοδολογία συνδύασε εκτεταμένη ανασκαφή με προσεκτική στρωματογραφική τεκμηρίωση, επιτρέποντας στους ερευνητές να καταγράψουν την οδοποιία της εποχής και να αποδώσουν το υλικό πλαίσιο χρήσης και εγκατάλειψης του δρόμου.

Το πλέον αξιοσημείωτο εύρημα είναι, αναμφισβήτητα, το άγαλμα του χοίρου. Με την δεξιοτεχνία της κατασκευής του και την εικονογραφική του μοναδικότητα, προσφέρει μια νέα προοπτική στους πολιτιστικούς -και πιθανώς λατρευτικούς-συμβολισμούς της κοινωνίας της Γόρτυνας.

Η σημασία του ευρήματος υπερβαίνει το αισθητικό πεδίο, καθώς παρέχει υλικό τεκμήριο για λιγότερο συνηθισμένες ζωομορφικές αναπαραστάσεις στο γλυπτικό ρεπερτόριο της περιόδου, προκαλώντας περαιτέρω σκέψη γύρω από τους συμβολισμούς και τις λειτουργίες τους στο αστικό τοπίο.

Το σημαντικό εύρημα του αγριόχοιρου

Το ανασκαφικό έργο κατά μήκος του βόρειου δρόμου αποτελεί -σύμφωνα με την anaskafi και το LBV Magazine- μέρος μιας μακροπρόθεσμης ερευνητικής στρατηγικής που επιδιώκει δύο θεμελιώδεις και αλληλένδετους στόχους: Πρώτον, να συμβάλει ουσιαστικά στην κατανόηση της συνολικής πολεοδομικής διάταξης και της διαχρονικής εξέλιξης του σύνθετου αστικού ιστού της Γόρτυνας, μιας από τις πιο ισχυρές πόλεις-κράτη της αρχαίας Κρήτης.

Δεύτερον, με σαφή κοινωνικό προσανατολισμό, η αρχαιολογική παρέμβαση αποσκοπεί στη δημιουργία των βάσεων για τη μελλοντική διαμόρφωση προσβάσιμων και εκπαιδευτικών διαδρομών επισκεπτών -ένα ουσιαστικό βήμα για την ολοκληρωμένη ανάδειξη του χώρου και την απόλαυσή του από το ευρύ κοινό.

Παράλληλα με τις ανασκαφές, διεξήχθη μια εκτεταμένη τοπογραφική αποτύπωση, υπό την επίβλεψη των καθηγητών Αλεσάντρο Τζάια και Λάουρα Εμπανίστα.

Το σκέλος αυτό του έργου έφτασε σε σημαντικό ορόσημο με την ολοκλήρωση ενός προγράμματος λήψης ορθοφωτογραφιών χαμηλού ύψους, το οποίο κάλυψε ολόκληρη την επικράτεια της Γόρτυνας.

Το τελικό προϊόν, ένα μωσαϊκό που αποτελείται από 35 πανοραμικές λήψεις υψηλής ανάλυσης, αποτελεί ένα χαρτογραφικό εργαλείο ακριβείας χωρίς προηγούμενο για την περιοχή, το οποίο θα χρησιμεύσει ως βάση για μελλοντικές έρευνες και εργασίες διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε μια σειρά επιτόπιων τοπογραφικών ελέγχων για την επαλήθευση και προσαρμογή των δεδομένων που συλλέχθηκαν μέσω τηλεπισκόπησης, εξασφαλίζοντας έτσι την υψηλότερη αξιοπιστία της τελικής τεκμηρίωσης.

Η πόλη

Η πόλη της Γόρτυνας, η ίδρυση της οποίας χρονολογείται από την ομηρική εποχλη -όπου ήδη αναφέρεται ως Γορτύν-, ήταν στην ακμή της μια ηγεμονική δύναμη στο νησί της Κρήτης, ανταγωνιζόμενη τη γειτονική Κνωσό σε σημασία και λαμπρότητα. Ιστορικές πηγές, μεταξύ των οποίων και ο Στράβων, αναφέρουν ότι σε μια πρώιμη περίοδο οι δύο πόλεις ίδρυσαν μια ένωση, που τους επέτρεπε να ασκούν κυριαρχία σε ολόκληρη την Κρήτη, αν και αυτή η συμμαχία αργότερα διαλύθηκε, οδηγώντας σε μια περίοδο επαναλαμβανόμενων εχθροπραξιών μεταξύ των δύο δυνάμεων.

Το αρχικό μέγεθος της Γόρτυνας ήταν σημαντικό, με την περίμετρο των τειχών της να εκτιμάται σε περίπου πενήντα στάδια, που ισοδυναμούν με εννέα χιλιόμετρα, οριοθετώντας μια αστική περιοχή περίπου 640 εκταρίων. Ωστόσο, την εποχή που ο Στράβων έγραφε, η πόλη είχε υποστεί σημαντική δημογραφική μείωση και η έκτασή της είχε μειωθεί σημαντικά.

Ο ίδιος γεωγράφος προσθέτει ότι ο βασιλιάς Πτολεμαίος Δ΄ Φιλοπάτωρ είχε ξεκινήσει την κατασκευή ενός νέου τείχους, ένα έργο που, ωστόσο, δεν ολοκληρώθηκε πέρα από οκτώ στάδια, περίπου χίλια πεντακόσια μέτρα.

Η συμμετοχή της στο ευρύτερο ελληνιστικό πολιτικό τοπίο επιβεβαιώνεται από τη σύνδεσή της με προσωπικότητες όπως ο Αχαιός στρατηγός Φιλοποίμην, ο οποίος, κατόπιν αιτήματος των ίδιων των Γορτυνίων, ανέλαβε τη διοίκηση των στρατιωτικών τους δυνάμεων το 201 π.Χ.

Ομοίως, στο πλαίσιο των πολέμων κατά της Μακεδονίας, ένα σώμα πεντακοσίων Γορτυνίων υπό τον διοικητή Κύδα -ένα όνομα που επαναλαμβάνεται συχνά στην τοπική ονοματολογία- εντάχθηκε στον στρατό του Ρωμαίου ύπατου Κίντου Φλαμινίνου στη Θεσσαλία, το 197 π.Χ.

Η πόλη βρισκόταν σε μια εύφορη πεδιάδα που αρδευόταν από τον ποταμό Ληθαίο, σε απόσταση ενενήντα σταδίων -περίπου δεκαέξι χιλιομέτρων- από τη Λιβυκή Θάλασσα, στην ακτή της οποίας διατηρούσε τα δύο κύρια λιμάνια της, τη Lebena και το Metallum.

Τα άμεσα περίχωρα της Γόρτυνας ήταν γνωστά στην αρχαιότητα για τις πηγές και τα δάση τους, ιδιαίτερα η περίφημη πηγή του Σάουρου, που περιβαλλόταν από λεύκες που λέγεται ότι έδιναν καρπούς, και η πηγή δίπλα στον Ληθαίο, που σκιάζονταν από ένα πλατάνι που, σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, είχε στεγάσει το γαμήλιο κρεβάτι της Ευρώπης και του Δία και λέγεται ότι διατηρούσε το φύλλωμά του καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα.

Σήμερα, ο αρχαιολογικός χώρος της Γόρτυνας, που βρίσκεται στην ομώνυμη σύγχρονη τοποθεσία, περιλαμβάνει τα εκτεταμένα ερείπια αυτής της σημαντικής πόλης, επιβεβαιώνοντας μέσω των επιβλητικών του καταστροφών τον κεντρικό ρόλο που διαδραμάτισε στην ιστορία του μινωικού και ελληνικού πολιτισμού.

Το πρόσφατο έργο της ιταλικής αποστολής δεν κάνει παρά να εμπλουτίζει αυτή την κληρονομιά, προσφέροντας νέα επίπεδα κατανόησης για μια πόλη, της οποίας η πολυπλοκότητα και ο ιστορικός πλούτος συνεχίζουν να αποκαλύπτονται μεθοδικά, εκστρατεία μετά εκστρατεία.

 

ΠΗΓΗ: ΠΑΤΡΙΣ

Προηγούμενο Άρθρο
placeholder text
Επόμενο Άρθρο
placeholder text

«Τα νεότερα ευρήματα από την κεντρική Κρήτη...

Ομιλήτρια θα είναι η Δρ Βασιλική Συθιακάκη, Προϊσταμένη της...

Κρήτη: Άγριο ενδοοικογενειακό επεισόδιο – Τον τραυμάτισε...

Ένας έντονος καβγάς ζευγαριού σε ξενοδοχείο του Λασιθίου πήρε...

«Τα νεότερα ευρήματα από την κεντρική Κρήτη...

Ομιλήτρια θα είναι η Δρ Βασιλική Συθιακάκη, Προϊσταμένη της...

Κρήτη: Άγριο ενδοοικογενειακό επεισόδιο – Τον τραυμάτισε...

Ένας έντονος καβγάς ζευγαριού σε ξενοδοχείο του Λασιθίου πήρε...
politika-kritis-header-ad
VAVOULAS GROUP 728×90
politika-kritis-ad
CANALE 300X250
politika-kritis-ad

Subscribe

spot_imgspot_img

Popular

More like this
Related

«Τα νεότερα ευρήματα από την κεντρική Κρήτη και η συμβολή τους στην ιστορική έρευνα»

Ομιλήτρια θα είναι η Δρ Βασιλική Συθιακάκη, Προϊσταμένη της...

Λευκός Οίκος: Συνάντηση Τραμπ – Ζελένσκι υπό τη σκιά νέας συνόδου με Πούτιν

Ο Αμερικανός πρόεδρος θα ενημερώσει τον Ζελένσκι για τις...

Κρήτη: Άγριο ενδοοικογενειακό επεισόδιο – Τον τραυμάτισε σοβαρά στο πρόσωπο

Ένας έντονος καβγάς ζευγαριού σε ξενοδοχείο του Λασιθίου πήρε...

Ο Γύρος του Ψηλορείτη με ποδήλατο για καλό σκοπό

Όλα τα έσοδα από τον αγώνα του Σαββάτου, θα...