Άρθρο του Δημήτρη Γ. Χρηστάκη : Η Βιάννος στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η Βιάννος στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
(1ο μέρος)
Η ιστορία γράφεται
με τη λογική συνοχή
της κοινωνικής μνήμης.
Δημήτρης Γ. Χρηστάκης

Η ζωή και ο θάνατος έχουν διεθνικές και διαχρονικές διαστάσεις, αρχές και αξίες και μ΄ αυτές τις αρχές, τις διαστάσεις και τις αξίες γράφονται οι αλήθειες της ιστορίας.

Στο ιστορικό κτίριο του δημοτικού σχολείου της Βιάννου στις 16-17 Σεπτεμβρίου του 2011, σκέψεις, συναισθήματα και κρίσεις έδεσαν μνήμες στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Ολοκαυτώματα που πραγματοποιήθηκε εκεί. Έκτοτε, με την εμπειρία και τα βιώματα αυτού του συνεδρίου, η έρευνα συνεχίστηκε γόνιμη και συναρμόστηκαν κείμενα και πληροφορίες που ιστορούν την δεκαετία εκείνη του 1940, μια δεκαετία που κρατούσε και κρατεί κρυμμένες αλήθειες χρήσιμες για το παρόν και το μέλλον τόσο το δικό μας όσο και το πανανθρώπινο.

Μια πρώτη καταγεγραμμένη πλέον αλήθεια ορίζει την ιστορία του τόπου αυτού και όχι μόνο. Η κοινωνία των Βιαννιτών έγινε στόχος των αφεντικών των Ναζί και των συνεργατών τους λόγω του οικονομικού σφρίγους, της κοινωνικής συνοχής και του πνευματικού της επιπέδου.

Αυτήν την κοινωνία θαρρούσαν τα εκτός Κρήτης αφεντικά των Ναζί που πλήρωναν όσους δρούσαν στα χώματα της Κρήτης, πως θα την κατέστρεφαν αν δολοφονούσαν μερικές εκατοντάδες άοπλους άντρες, παιδιά, γυναίκες, γριές και γέρους στη Βιάννο.

Απ΄ ότι φάνηκε, απέτυχαν όλοι αυτοί που σχεδίασαν και εκτέλεσαν το έγκλημά τους στη Βιάννο. Αυτή την αποτυχία τους φρόντισαν να την κρύψουν και να την θάψουν για να ξεχαστεί μετά τον πόλεμο.

Μέχρι το 1978 κανένα μνημόσυνο δεν είχε γίνει στη Βιάννο με την παρουσία των επίσημων αρχών του Ελληνικού κράτους και καμία αναφορά σε στρατιωτικές εκθέσεις ή άλλα κρατικά αρχεία δεν υπάρχει διαθέσιμη στο κοινό. Ο Αστυνόμος Σαράντος Αντωνάκος, διευθυντής σύνταξης της μηνιαίας εκδόσεως τα ‘ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ’ του αρχηγείου αστυνομίας πόλεων, τεύχος 510 – 511 Νοέμβριος – Δεκέμβριος 1978, γράφει για την απόφαση του Ελληνικού δικαστηρίου για τους 2 Γερμανούς στρατηγούς σε ένα κείμενό του με τίτλο: ‘Ελληνική Νυρεμβέργη του 1946’, τριάντα δύο χρόνια μετά την δίκη και τριάντα πέντε χρόνια μετά τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν. Γράφει ο Σαραντάκος:
………………………………………
Το δικαστήριο κήρυξε για το λόγο αυτό και τούς δύο κατηγορουμένους ένοχους ηθικής αυτουργίας και επέβαλλε:
1) Στον στρατηγό Μπρόγερ ποινή θανάτου για τον φόνο 40 και 471 ατόμων των χωριών τής επαρχίας Βιάννου, 22 ατόμων των χωριών Σαχτούρι, Λόκρι, Μαργαριτάρι καί Καμάρες.

Επίσης για τούς 200 φόνους πού διέπραξε ό Σούμπερτ το 1943 στην περιοχή Κρήτης, ποινή 20 ετών πρόσκαιρων δεσμών για τον εμπρησμό των χωριών τής Βιάννου ποινή 15 ετών πρόσκαιρων δεσμών για την αρπαγή 45 ατόμων από τα χωριά Σαχτούρι, Λόκρι, Μαργαριτάρι και Καμάρες, και ποινή δέκα ετών ειρκτής για τίς κλοπές πού έγιναν εις βάρος των κατοίκων των επαρχιών Βιάννου και των χωριών Σαχτούρι, Λόκρι, Μαργαριτάρι και Καμάρες. Το δικαστήριο συγχώνευσε όλες τίς παραπάνω ποινές στην μεγαλύτερη, την ποινή τού θανάτου.

2) 2) Στόν στρατηγό Μύλλερ ποινή θανάτου γιά τόν φόνο 25 άτόμων, 60 ατόμων, 471 ατόμων τής επαρχίας Βιάννου και 600 περίπου ατόμων των επαρχιών Κίσσαμου και Αμαρίου, ποινή 20 ετών πρόσκαιρων δεσμών για τούς εμπρησμούς των χωριών τής Βιάννου και των επαρχιών Κισσάμου καί Αμαρίου, και ποινή δέκα ετών ειρκτής για τίς κλοπές εις βάρος τών κατοίκων τής επαρχίας Βιάννου και των επαρχιών Κισσάμου καί Αμαρίου. Τίς ποινές αυτές το Δικαστήριο συγχώνευσε στην ποινή τού θανάτου.
……………………………………………………..
Ουδείς άλλος δικάστηκε και η ηθική αυτουργία απενεμήθη σε δυο στρατηγούς που εκτελούσαν διατεταγμένη υπηρεσία και χρειάζονταν αφορμές για να δράσουν όπως θα δείξουμε σε επόμενο άρθρο. Σήμερα, 82 χρόνια μετά τα γεγονότα που θυμόμαστε σήμερα στην Βιάννο τα ερωτήματα για την ιστορία μας είναι ιδιαίτερα επίκαιρα:

1. Ποιοι ήταν οι πραγματικοί ηθικοί αυτουργοί των εγκλημάτων όπως αυτό της Βιάννου και ποιοι αυτοί που δολοφόνησαν τους Βιαννίτες και τους άλλους Κρητικούς, Έλληνες, Ευρωπαίους κι Ασιάτες, όλους αυτούς τους πάνω από 80.000.000 ανθρώπους απ΄ όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου;

2. Γιατί οι δολοφόνοι διάλεξαν ειρηνικές κοινωνίες, όπως αυτή της Βιάννου, για να επιβάλλουν την εξουσία τους και να επιδείξουν την ισχύ τους;
3. Ποιος τελικά ωφελήθηκε από αυτές τις δολοφονίες, τις καταστροφές και τις λεηλασίες περιουσιών και δημόσιων θησαυρών;

Είναι βέβαια διαδεδομένες οι ρήσεις:
Μην την ψάχνεις, όλοι φταίνε!
Ο δυνατός έχει πάντα δίκιο!
Όποιος πληρώνει, αποφασίζει!

Με αυτές τις δοξασίες βέβαια δεν απαντώνται τα ερωτήματα:
1. Γιατί δεν γιορτάζομε την απελευθέρωση μας από τους κατακτητές στον Β’ ΠΠ;
2. Γιατί θάφτηκε η ιστορία μας επί 35 χρόνια?
3. Ποιος τελικά γράφει την ιστορία του τόπου μας και της ανθρωπιάς που ορίζει τον τόπο αυτόν.

Αυτά τα έξη ερωτήματα και άλλα τρία που τα ολοκληρώνουν ως ιστορικό εργαλείο και πλαίσιο θα απαντηθούν στα άρθρα που έπονται. Είναι προφανές θαρρώ πως στα στοιχεία που θα δημοσιευτούν θα μπορούν να προστεθούν πολλά άγνωστα σε μένα.

Αυτό όμως που θα παραμείνει σταθερό όσο παρέμεινε αιώνες πολλούς μέχρι σήμερα, είναι η λογική της κρίσης μας με την οποία αποκαθίσταται η συνοχή της σκέψης που ξεκινά από κοινές αρχές ανθρωπιάς και καταλήγει σε επιταγές πράξης ανθρωπιάς, προόδου κι αγάπης. Αυτή η συνοχή της σκέψης και της πράξης είναι του λόγου μας πρόκληση και κοινωνία της σχέσης μας.

Στα επόμενο άρθρα θα δούμε ποια ήτανε η Βιάννος πριν τον πόλεμο και τι γινότανε στον κόσμο εκείνο τον καιρό.

Η βασίλισσα Φρειδερίκη με τα αδέρφια της μέλη της Ναζιστικής νεολαίας λίγο πριν τον πόλεμο στην πρώτη φωτογραφία και επισκέπτρια σε καταδρομικό του αμερικάνικου πολεμικού ναυτικού το έτος 1947 στην δεύτερη φωτογραφία.

Κατά τα άλλα οι Έλληνες βασιλείς υπάκουαν στον σύμμαχό τους πρωθυπουργό της Μεγάλης Βρετανίας Τσώρτσιλ, όπως ο ίδιος μαρτυρεί στα απομνημονεύματά του και ακολούθησαν τους Βρετανούς όταν αυτοί, μαζί με τον Ελληνικό χρυσό μετακόμισαν από την Ελλάδα στην Μέση Ανατολή τον Απρίλη του 1941 αφήνοντάς την στους Γερμανούς, τους Ιταλούς και τους Βούλγαρους.