Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για το θερινό ηλιοστάσιο, το φως, τις εποχές και τη σχέση μας με τον ήλιο – Επίσημη έναρξη του καλοκαιριού
Το θερινό ηλιοστάσιο, αποτελεί την ημέρα με τη μεγαλύτερη χρονική διάρκεια, με το περισσότερο φως από οποιαδήποτε άλλη πριν και μετά. Πρόκειται για την ημέρα που σηματοδοτεί και επίσημα την έναρξη του καλοκαιριού σε ολόκληρο το βόρειο ημισφαίριο της γης, όπου και ανήκει η Ελλάδα.
Για το φετινό έτος, το θερινό ηλιοστάσιο της 21ης Ιουνίου θα διαρκέσει σχεδόν 15 ώρες. Συγκεκριμένα 14 ώρες και 48 λεπτά, από τις έξι και δύο λεπτά το χάραμα, ώς τις 8 και πενήντα λεπτά το βράδυ.
Η λέξη «ηλιοστάσιο» προέρχεται από τις λατινικές λέξεις sol (ήλιος) και stitium, που μπορεί να σημαίνει «παύση» ή «στάση». Το ηλιοστάσιο σηματοδοτεί το τέλος της ετήσιας πορείας του ήλιου προς το ψηλότερο σημείο στον ουρανό, όταν διαγράφει το πιο μακρύ και ψηλό τόξο του.
Από εκεί και μετά, δηλαδή από την 22η Ιουνίου και έπειτα, οι ημέρες αρχίζουν αργά και σταθερά να μικραίνουν έως ότου σχεδόν εξισωθούν με τις νύχτες. Η εξίσωση αυτή στη διάρκεια της μέρας με τη νύχτα σηματοδοτεί την φθινοπωρινή ισημερία. Από αυτήν τη στιγμή του χρόνου και εντεύθεν η μέρα αρχίζει να υπολείπεται της νύχτας ως το χειμερινό ηλιοστάσιο, οπότε και έχουμε τη μικρότερη ημέρα του χρόνου.
Η ανθρωπότητα γιορτάζει τα ηλιοστάσια εδώ και χιλιετίες με τελετές και μνημεία, όπως το Στόουνχεντζ, που κατασκευάστηκε ώστε να ευθυγραμμίζεται με την πορεία του ήλιου.
Πώς εξηγείται
Καθώς η Γη περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο, το κάνει υπό κλίση ως προς αυτόν. Για το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου, ο άξονας της Γης είναι στραμμένος είτε προς είτε μακριά από τον ήλιο. Αυτό σημαίνει ότι η ζεστασιά και το φως του ήλιου δεν κατανέμονται ισότιμα στο βόρειο και το νότιο ημισφαίριο.
Τα ηλιοστάσια σηματοδοτούν τις στιγμές του χρόνου όπου αυτή η κλίση είναι πιο έντονη, και οι μέρες και οι νύχτες φτάνουν στο μέγιστο της ανισότητάς τους.
Κατά το θερινό ηλιοστάσιο του βόρειου ημισφαιρίου, το πάνω μισό της Γης είναι στραμμένο προς τον ήλιο, δημιουργώντας τη μεγαλύτερη ημέρα και τη μικρότερη νύχτα του χρόνου. Το ηλιοστάσιο αυτό πέφτει μεταξύ 20 και 22 Ιουνίου.
Αντίθετα, κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο, το βόρειο ημισφαίριο γέρνει μακριά από τον ήλιο — με αποτέλεσμα τη μικρότερη ημέρα και τη μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου. Το χειμερινό ηλιοστάσιο πέφτει μεταξύ 20 και 23 Δεκεμβρίου.
Τι συμβαίνει κατά την ισημερία
Η ισημερία είναι όταν η μέρα και η νύχτα έχουν σχεδόν ίση διάρκεια
Κατά την ισημερία, ο άξονας της Γης ευθυγραμμίζεται με την τροχιά γύρω από τον ήλιο, με αποτέλεσμα και τα δύο ημισφαίρια να δέχονται ίση ποσότητα ηλιακού φωτός.
Η λέξη ισημερία προέρχεται από τις λατινικές λέξεις για το «ίσον» και τη «νύχτα». Αυτό γιατί κατά την ισημερία, η ημέρα και η νύχτα διαρκούν σχεδόν το ίδιο — αν και μπορεί να υπάρχει μια μικρή διαφορά λίγων λεπτών, ανάλογα με το πού βρίσκεσαι στον πλανήτη.
Η εαρινή ισημερία στο βόρειο ημισφαίριο μπορεί να πέσει μεταξύ 19 και 21 Μαρτίου, ανάλογα με το έτος. Η φθινοπωρινή ισημερία μπορεί να πέσει μεταξύ 21 και 24 Σεπτεμβρίου. Οι ισημερίες είναι οι μοναδικές στιγμές όπου και οι δύο πόλοι της Γης φωτίζονται από τον ήλιο ταυτόχρονα.