Ρέθυμνο: Ντοκιμαντέρ «Μακρόνησος: Μπόλικη Πέτρα, Μπόλικη Καρδιά»

“Το σημείο όπου κυλά σήμερα η Ιστορία μας είναι το τοπίο που το έγκλημα δοξάστηκε ως υπέρτατη αρετή.
Μέρα χωρίς αίμα εδώ, είναι μέρα χωρίς ήλιο.

Εδώ η ζωή είναι να αφουγκράζεται τον δήμιο σαν έρχεται. Μέρα και νύχτα… Ώσπου να μπερδευτεί η μέρα με τη νύχτα και να γίνει μόνο νύχτα…”.

Με αυτά τα λόγια εισάγεται ο θεατής στο ντοκιμαντέρ «Μπόλικη πέτρα. Μπόλικη καρδιά» και περιδιαβαίνει στο νησί της φρίκης, στο Νταχάου της Μεσογείου όπως ονομάστηκε η Μακρόνησος.

«Πρωταγωνιστές» του τα λόγια όσων που εξορίστηκαν εκεί, που πόνεσαν, που βασανίστηκαν, που δε σταμάτησαν λεπτό να ονειρεύονται και να ελπίζουν. Λόγια που γεμίζουν την καρδιά με εικόνες, λόγια και περιγραφές που δυσκολεύεται καμιά φορά να χωρέσει ο ανθρώπινος νους… Και πλάι στις πολύτιμες μαρτυρίες που οι σύντροφοι μας άφησαν – ώστε τίποτα να μην ξεχαστεί – η οθόνη γεμίζει με τη θάλασσα, τα απόκρημνα βράχια, τον άνεμο, τους σωρούς από σκυρόδεμα και πέτρα που βρίσκονται, ακόμα, διάσπαρτα στο νησί και έχουν τα ίχνη των εξόριστων.
Πολύτιμα είναι και τα ντοκουμέντα που περιέχονται στο ντοκιμαντέρ, όπως φωτογραφίες και οπτικοακουστικό υλικό της εποχής, καθώς και έργα τέχνης αγωνιστών εικαστικών που είτε σχεδιάστηκαν κρυφά πάνω στη Μακρόνησο, είτε φιλοτεχνήθηκαν αργότερα με έντονες τις μνήμες από τον μαρτυρικό ετούτο τόπο.

Το ντοκιμαντέρ, εισάγει τον θεατή στην ιστορία της Μακρονήσου. Αρχικός στόχος η εκκαθάριση του στρατού από τους «ύποπτους κοινωνικών φρονημάτων». Τον Απρίλη του 1947 ιδρύθηκε το στρατόπεδο της Μακρονήσου σύμφωνα με αγγλικό εγχειρίδιο και τον Μάη του 1947 που το νησί «υποδέχθηκε» τους πρώτους εκτοπισμένους. 100 μόνιμοι αξιωματικοί και 600 έφεδροι. Από τα χώματά της υπολογίζεται ότι πέρασαν, μέχρι και το πέρας της λειτουργίας της, το 1954, σχεδόν 100.000 στρατιώτες και πολίτες. Και στο ντοκιμαντέρ αναβλύζει η διαφορά των δύο κόσμων που συγκρούονται στη Μακρόνησο: Του κόσμου των δημίων και του κόσμου των ηρώων… Του κόσμου που αγωνίζεται για να έρθει το νέο και εκείνου που χρησιμοποιεί κάθε μέσο, ακόμη και τις εν ψυχρώ δολοφονίες, για να μείνουν τα πράγματα ως έχουν.

Από μπροστά μας «περνάνε» οι 330 εξόριστοι ανήλικοι που «δεν είχε τελειώσει ακόμα το τραγούδι» τους και βρέθηκαν στη Μακρόνησο, καθώς «άρχισαν νέοι διωγμοί». Τα μάτια των τρελών. Η σφιγμένη γροθιά και η καθαρή συνείδηση. Η προσπάθεια για απόσπαση δηλώσεων.

Οι αντιδηλώσεις. Ο τρόμος και η βία. Ο φόβος της νύχτας. Η μεγάλη σφαγή στο Α Τάγμα στις 29η Φλεβάρη – 1η Μάρτη του 1948 και ο τραγικός απολογισμός της που ακόμα, τόσα χρόνια μετά, δεν είναι γνωστός. Αλλά και το χιούμορ που έσωζε σε όλες τις δύσκολες στιγμές. Εκείνο το μικρό λουλούδι, που αρνούνταν οι κρατούμενοι με τις πέτρες στον ώμο να το πατήσουν και έκαναν παραπάνω δρόμο, μόνο και μόνο για να μη χαλάσουν κάτι που τους θύμιζε την ομορφιά της ζωής. Η δύναμη των συντρόφων. Ο Κατράκης που απήγγειλε Προμηθέα Δεσμώτη. Το τραγούδι των γυναικών. Τα μικρά χέρια των παιδιών τους γραπωμένα πάνω στις μανάδες. Η αλληλεγγύη.

Το στοίχημα που κέρδισε ο Τατάκης… Νικώντας μαζί με χιλιάδες άλλους κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές τα μελετημένα και συστηματικά βασανιστήρια που επιστράτευσε το αστικό κράτος: μαρτύριο της δίψας, διαπόμπευση, καταδύσεις στη θάλασσα ενίοτε μέσα σε τσουβάλια, νυχτερινές επιδρομές στις σκηνές, ορθοστασία, φάλαγγα, σύρμα, ψυχολογική βία, εικονικές εκτελέσεις, αρπαγή παιδιών από τις μάνες τους, απομόνωση και τόσα άλλα.

Και στη συνέχεια, η οθόνη γεμίζει με τις κόκκινες σημαίες στο νησί και την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε πέρσι για τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου της ΚΕ του ΚΚΕ που στέκει στέλνοντας «περήφανο χαιρετισμό» σε όλο το νησί μνημονεύοντας ότι οι αγώνες και οι θυσίες δεν πάνε χαμένες, δίνουν τη σκυτάλη στο σήμερα και στο αύριο μέχρι την τελική νίκη…

Η Τ.Ε. Ρεθύμνου του ΚΚΕ και το Τ.Σ. Ρεθύμνου της ΚΝΕ, διοργανώνουν μία σειρά από προβολές του ντοκιμαντέρ «Μακρόνησος: Μπόλικη Πέτρα, Μπόλικη Καρδιά» στο Ρέθυμνο.

Η αρχή θα γίνει στις 30/12/2021, 19:30 στα Ανώγεια, στην αίθουσα προβολών του Δήμου, κάτω από την Τράπεζα.

Συνεχίζουμε στο Ρέθυμνο στις 8/1/2022 στις 20:00 στο Σπίτι του Πολιτισμού.
Στις 16/1/22 στην Κοξαρέ και θα ακολουθήσουν και άλλες προβολές σε άλλα ιστορικά χωριά.

Trailer: